Aforizma Nedir? Aforizma Örnekleri Neler?

Aforizma nedir? Türkçede özdeyiş olarak da bilinen aforizmalar temelde oldukça kapsayıcı bir alana sahip olan tanımların, yoğun duygu ve düşünce birikimlerinin, geniş bir zamanda edinilebilecek tecrübelerin ve içinde derinlik barındıran anlatıların uzun uzun anlatılması yerine sadece birkaç cümleyle ifade ediliş şeklidir. Kimi zaman içerisinde nüktedan ve iğneliyici ögeleri de barındıran aforizmaların amacı okuyucunun aklını bulandırmadan anlatılan fikri iletebilmektedir. Üstelik bazı aforizmalar da bu o kadar iyi yapılmaktadır ki, kişiler okuduktan sonra sadece bir aforizma üzerine bile yoğun düşüncelere sahip olabilir, kendi hayatlarını gözden geçirmeye teşvik olabilir. Aynı zamanda kişiler aforizmaları motto ya da ilke edinerek sosyal ilişkilerine ve kişisel hedeflerine de yansıtabilmektedir.

Aforizmalar temelinde yüklü düşünce birikimlerini ve tecrübelerini barındırdığı için yazılması kolay söz dizilimleri değildir. Oluşturmak çeşitli kafiye, söz uyumları ve kafiyeler gereklidir. Aforizmaların en çok kullanıldığı edebi türler ise deneme ve şiirlerdir. Özellikle şiirde aforizma kullanımı şiirin değerini bir üst noktaya taşıyarak okuyucuyu etkilemeyi başarmaktadır. Böylece derin anlamlar barındıran bu iki tür harmanlanarak kalıcı ve iz bırakan eserleri meydana getirebilir.

Hayatın içinde barındırdığı pek çok konu aynı zamanda aforizmaların da temelini oluşturabilmektedir. Azim, hırs, sabır, irade gibi kişisel başarıya ulaştıran kavramlar aforizmaların içinde yer verildiğinde kişinin başarı için teşvik olmasını sağlarken; aşk, sevgi ya da umut gibi kavramlar da kişilerin hayatlarından bir parçaya dokunabilmektedir. Ancak bu kapsayıcı konuların dışında daha pek çok konu aforizmalara temel oluşturmuştur. Bazen anın içinde kaybolduğumuz saat dilimleri, bazense hiç fark etmeden geçip gittiğimiz yerler ve olaylar aforizmalara konu olur. Böylesine basit ve günlük konuların insanların hiç alışık olmadığı durumlarla sunulması zaten bir aforizmayı etkileyici kılmaktadır.

• “Aşk ve nefret kör değillerdir; ama kendileriyle birlikte taşıdıkları ateş yüzünden kör olmuşlardır.” (Friedrich Nietzsche)
• “Gerçek, her zaman bir kuyunun dibinde değildir. Biz onu vadilerin derinliklerinde ararız, o ise dağların tepesindedir” (Edgar Allen Poe)
• “Gerçek, her zaman bir kuyunun dibinde değildir. Biz onu vadilerin derinliklerinde ararız, o ise dağların tepesindedir” (Tezer Özlü)
• “Belirsizlik, kesinlikten çok daha kötüdür; kısa süreli olan büyük bir korku, belirsiz fakat hiç bitmeyen bir korkudan daha az zahmet verir. (Stefan Zweig)
• “Kendini beğenmesi değildi onu aynaya çeken şey; kendi ‘ben’ini görmekten duyduğu şaşkınlıktı.” (Milan Kundera)
• “Başkalarıyla kurduğumuz ilişkiler, her zaman kendimizle kurduğumuz ilişkilerin bir yansımasıdır.” (Cesare Pavese)