Asperger Sendromu Nedir? Nasıl Anlaşılır?

Otizm Spektrum Bozukluklarının bir dalı olan Asperger sendromu , diğer otizm hastalıklarında olduğu gibi sosyal etkileşimde görülen zorluklar ve çeşitli gelişim gecikmeleriyle tanınmaktadır. Ancak Asperger sendromunu diğer otizm türlerinden ayıran en önemli özellik, bebeklik ya da erken çocukluk döneminde ortaya çıkarak düzenli bir gelişme gösteren bu hastalığın kişinin dil becerilerinde bir gecikme yaratmamasıdır. Sözel iletişimde genelde herhangi bir sorunu olmayan kişiler sosyal iletişim esnasında empati kurabilme, mış gibi yapabilme ya da kinaye oluşturma gibi özelliklerden yoksundurlar. Bu sebeple toplum içerisine karışmakta büyük bir zorluk yaşamaktadırlar. Günümüzde hala Asperger sendromu hakkında yapılan araştırmalar ve incelemeler sürdürülmekte olup asperger sendromu ile yüksek işlevli otizm arasındaki ayrım merak edilmektedir. Köklü bir tedavisi olmayan bu hastalığa ancak çeşitli tedavi yaklaşımları uygulanabilmektedir. Bu yaklaşımlar ise kişinin hayat refahını arttırmaya ve sosyal becerilerini geliştirmeye yöneliktir.

Dil becerilerinde kolay fark edilebilir bir eksiklik olmadığı için Asperger sendromuna sahip bireylerde tanının konması otizmli bireylere göre daha zor olabilmektedir. Öncelikle bu kişilerdeki konuşma tek düze bir ses tonu ve vurgu ile gerçekleşmektedir. Sonrasında sosyal becerilerden yoksun bir tavır sergilenir. Özellikle rutin eylemlere verilen önem oldukça büyüktür ve dışarıdan gelecek bir değişim isteği bile kişiyi huzursuz etmeye yeter. Aynı zamanda bu kişilerde tipik sakarlıklar da sıklıkla görülmektedir. Diğer insanlara karşı ilgisiz bir tavır içinde olan birey topluma karışma kaygısı da gütmez. Ancak tüm bu yönlerine rağmen diğer otizm türlerine göre çok daha hafif olduğu söylenebilmektedir. Hatta kişinin çoğu zaman bilişsel becerilerindeki gelişim o kadar yüksektir ki, spesifik alanlara karşı sadece ilgi duymaz aynı zamanda yüksek yeteneğe de sahip olabilirler.

Asperger sendromu denildiğinde belki de ilk akla gelen isim Wolfgang Amadeus Mozart’tır. Ünlü müzik dehası oluşturduğu pek çok parçasında sosyal sorunlarına dair izler taşımakta ve başarısını müziğe olan takıntısına borçludur. Ünlü film yönetmeni ve oyuncu olan Paddy Considine’in de asperger sendromuna sahip olduğu bilinmektedir. Diğer yandan bilim-kurgu alanında sayısız eser veren Isaac Asimov da bu hastalığa sahiptir. Dünyaca ünlü Stanley Kubrick’in ise özellikle işlerinde gösterdiği detaycı tavrı ve sosyal sorunları onun da asperger sendromuna sahip olduğunu düşündürtmektedir.

Genetik bir kökene sahip olduğu bilinen Asperger sendromu her ne kadar çeşitli beyin görüntüleme tetkikleriyle tanımlanmaya çalışsa da, tam olarak sendroma sebep olan kaynak bulunamamıştır. Kalıtsallığın önemli bir etkisi olduğu düşünülen bu hastalıkta ise özellikle erkek çocukları tehdit altındadır. Çünkü asperger sendromuna sahip erkeklerin sayısı kızlarından sayısından neredeyse 5 kat  fazladır. Bu da cinsiyet ile ilgisi olabileceğini düşündürmektedir.