Kara Delik Nasıl Oluşur? Nedir?

Uzay, her geçen gün büyüleyici bir sırrı daha ortaya çıkarıyor. Gündüzleri parlak, güneşle aydınlanan gökyüzü ve geceleri yıldızların yolu gösterdiği Samanyolu, asırlar boyunca insanoğlunun keşfetmekten kendini alamadığı bir yer halini almıştır. Kara delikler ise bu cazibe merkezinin temel taşlarından birini oluşturuyor. İsmindeki karanlık, bilimin hala aydınlatmaya çalıştığı gizemlerden bir tanesidir.

Uzay ve evrenle ilgili birçok şey gibi kara deliklerin de Büyük Patlama’dan (Big Bang) sonra oluştuğu düşünülüyor. İlkel olarak tabir edilen kara delikler, Big Bang’in ardından evrenin erken evrelerinde oluştuğu düşünülen oluşumlardır. Kara delik nasıl oluşur?

Yıldız kara delikleri, yıldızların çöküşünün ardından oluşurlar. Çok büyük kütleye sahip olan yıldızlar, çöktüğünde yıldızın merkezinde kara delikler oluşur. Çöküşle birlikte aynı zaman periyodunda süpernova ve patlayan bir yıldız da oluşur.

Süper kütleli kara deliklerin oluşumu ile ilgili bilim adamlarının sunduğu bilgiler ise şu şekilde: İçerisinde bulundukları galaksi ile aynı zamanda oluştukları biliniyor. Süper kara deliklerle ilgili bir başka ilginç bilgi ise bu kara deliklerin kütlelerinin içerisinde bulundukları galaksinin boyutu ve kütlesi ile bağlantılı olduklarıdır.

Kara deliklerin çekiminden ışığın bile kaçamadığını biliyoruz. Oldukça büyük bir yerçekimi kuvvetleri bulunuyor ve ışık çok hızlı hareket etmesine rağmen, kara deliklerden kaçamıyor. Kara olarak anılmalarının sebebi de bu oluyor. Çünkü içinde ışık bulunmuyor…

Işık üretememeleri sebebiyle bir delik görünümü sunuyorlar ve bu kara delikler kesinlikle boş değil. Kara deliğin içinde ne var?

Bu tek nokta içerisinde yoğunlaşmış çok fazla maddeden söz edilebilir. Bu nokta tekillik olarak bilinmektedir. Yıldızın çökmesinin ardından ortaya tekillik adını verdikleri şey çıkıyor. Tekillik, bir kara delikte bulunan tüm maddenin ezildiği şey olarak ifade ediliyor. Bazılarına göre ise sonsuz yoğunluklu bir nokta bulunuyor. Klasik fizik böyle söylüyor olsa da tekillik dediğimiz şey bunu da çürütüyor. Aslında tekillik bile henüz şüphe ile yaklaşılan bir konudur.

Kara delik yok olur mu? sorusunun cevabını 1970’lerde ünlü fizikçi Stephen Hawking yaptığı keşif ile yanıtlıyor. Yerçekimi ve kuantum mekaniğinin karmaşık matematiksel keşisimine dayanan keşife göre; kara delikler her zamanki gibi parlamaya başlıyor ve yeterli zaman verilirse en sonunda onlar da yok oluyor.

Kara deliklerin yıldızları yediklerini biliyor muydunuz? Böyle adlandırılmalarının bir sebebi de bu olabilir. Önlerine çıkan yıldızları ve diğer şeyleri yiyorlar ve parçacıkları ışık hızında gazlıyorlar.

Kara deliğe yaklaştığınızı varsayarsanız, büyük bir çekim hissedeceksiniz. Kara deliğe yakın parçanız muhtemelen ona doğru çekilirken diğer yanınız bir şey hissetmeyecekti. Çekim kuvvetine maruz kalan tarafınız bir spagetti gibi gerilmeye başlayacaktı ve muhtemelen hayatta kalamayacaktınız…

Diyelim ki kara delik sizi içine doğru çekerken hayatta kaldınız. Tamamen varsayımsal bu ihtimale göre, dışarıdan izleyen birisi vücudunuzun gerildiğini görebilir, hatta zaman donmuşçasına hareket ediyor olurdunuz. Sizin hiçbir şey hissetmez iken aniden kara deliğin içine giriyor olurdunuz. Kara deliğe ait yerçekimi, zamanı uzatıyor. Evrenin gerçekliği üzerinde bükücü bir etki yaratıyor. Yerçekimi tarafından parçalanmaz ve kara deliğe girerseniz burada sıkışabilir ve kara delik sizin evreniniz haline gelebilirdi. Ne görülür ve ne hissedilir? Bu bir muallak… Bunun gibi birçok teori bulunuyor.

Kara deliklerin de evrendeki tüm maddeler gibi hareket ettiğini söyleyebiliriz. Hatta hareket ettikleri müddet, önlerine çıkan her şeyi yutma eğilimindedirler. Süper kütleli kara delikler için bile hareketin gerçekleştiğini söyleyebiliriz.

 

Bilgi Edinilen Kaynak

NASA: https://www.nasa.gov/