Meteor Nedir? Nasıl Oluşur?

Meteor nedir ? Uzayda yer alan gezegenler arasında serbest bir şekilde dolaşan irili ufaklı taşlara meteor adı verilmektedir. Bununla birlikte havayuvarı içerisinde yer alan sıcaklık değişimleri de meteor olarak adlandırılmaktadır. Meteorlar genel olarak parçalanmış gezegenler ve asteroit parçaları aracılığıyla meydana gelmektedir. Bütün bu unsurlar, meteor nedir sorusunun yanıtı olarak verilebilmektedir. Meteorlar, genel olarak uzay boşluğunda hareket eder ancak Dünya’nın çekim etkisine girerlerse atmosfere de ulaşabilmektedir. Meteorlar, atmosfere girdikleri andan itibaren hava direnci ile karşılaşmaktadır. Bundan kaynaklı olarak da sürtünme kuvveti oluşmaktadır. Meteor parçaları şayet ufaksa sürtünme kuvvetinin sonrasında yanarak yeryüzüne ulaşamazlar. Büyük boyutlu meteorlarda ise tam tersi geçerli olmaktadır.

Göktaşlarını iki şekilde incelemek daha doğru olmaktadır. Bunlardan birisi küçük göktaşı ve diğeri büyük göktaşıdır. Küçük göktaşları, bir yıldızın ya da kuyruklu yıldızın Güneş’in çevresinden geçerken ufak parçalara ayrılmasıyla oluşmaktadır. Bu küçük göktaşları, bir süre kuyruklu yıldızın ilgili yörüngesinde yol almaya devam ederler. Eğer bu küçük göktaşları Dünya ile karşılaşırsa, Dünya üzerinden görülebilen ufak şölenler, yani “meteor yağmuru” meydana gelebilmektedir. Bu olaylar yılda en az 2 defa, aynı dönemlerde Dünya üzerinde yer alabilmektedir. Büyük göktaşları ise asteroidlerin birbiri ile çarpışması sonucunda oluşmaktadır. En büyük etki ise Ay üzerindeki kraterlerden görülmektedir.

Büyük ya da küçük şekilde boyutlanabilen göktaşları, kimyasal ve fiziksel olarak ciddi farklılıklar içermektedir. Küçük göktaşları genel olarak buz ya da kozmik tozdan oluşmaktadır. Meteor nedir ve nasıl oluşur konu başlıklarında küçük göktaşları hakkında bilgi alabilirsiniz. Küçük göktaşlarında yoğunluk 500/1000 kg/m³ değerlerine ulaşabilmektedir. Büyük yapılı göktaşlarının yoğunluğu ise 5000 kg/m³ ‘e kadar ulaşabilmektedir.

Meteorların büyük bir bölümü mıknatısı çekmektedir. Yeryüzünde irili ufaklı olarak yerin altında ve üstünde 5 milyon meteorun yer aldığı bilinmektedir. Dolayısıyla kişiler meteor avına çıktıklarında mıknatıs kullanabilmektedir. Öte yandan bu taşların dış kısımları koyu renkte ve iç kısımları gri renktedir. Mıknatıs özelliği ile bir taşın meteor olup olmadığını anlayabilirsiniz ancak bu kesin sonuç vermemektedir. Diğer özelliklere de bakılması gerekmektedir.

Doğada gezerken karşılaştığınız bir taşın meteor olup olmadığı laboratuvar ortamında anlaşılabilmektedir. Ancak anlık olarak bu mümkün olmadığı için diğer özelliklere bakılması gerekmektedir. Bunun için ön tanı koyabilmek adına bilinmesi gereken bazı özellikler bulunmaktadır. Taşın yüzey kısmında ince, siyah nitelikte bir kabuk varsa bu yüksek olasılıkla bir göktaşıdır. Bu tarz bir kabuk yüzeyinin oluşması ise atmosferde karşılaşılan olaylardan kaynaklı olmaktadır. Dünyaya çarptıkları anda ise kömür briketlerine çok benzeyen bir yapıya bürünmektedir. Dolayısıyla bu özellik ile ilgili taşın meteor olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.