Şeker Portakalı Kitabı Konusu Nedir?
Pek çoğumuzun çocukluğundan bir hatıra olarak anımsadığı Şeker Portakalı, aslında günümüz dünyasına sıkışıp kalmış pek çok çocuğun derdini anlatan muhteşem bir yapıt. Brezilyalı yazar Jose Mauro De Vasconcelos, fakir bir ailenin çocuğu olan Zeze ile çocukların ihtiyaçlarının karşılanması üzerine herkese büyük bir ders veriyor. Şeker Portakalı kitabı , küçük bir çocuk olan Zeze’nin, ailesinden sürekli şiddet görmesi üzerine kurulu. Abisi ve ablalarının, ebeveynlerinin ilgisizliğinin bıraktığı boşluğu doldurarak Zeze’yi aşağılamaları, yok saymaları, dövmeleri düşünüldüğünde Şeker Portakalı kitabının, aslında çocuklar için değil yetişkinler için kaleme alınmış bir hikaye olduğunu açık hale getiriyor. Tüm bu ezilmişlikler içerisinde tek başına boğuşan Zeze’nin yeni bir arkadaş ile tanışması, maceraların başladığı noktaya tekabül ediyor.
Şeker Portakalı Kitabı Neden Yasaklandı?
Hiçbir yetişkinin uzak olmadığı şiddet konusunu, incelikle işleyen Şeker Portakalı, ülkemizde “Türk örf ve adetlerine uygun olmadığı” gerekçesiyle yasaklanmak istendi. Fakat bu karar, resmileştirilemedi. Bir lisede sınıf öğrencilerine bu kitabı okuduğu için soruşturma açılan bir öğretmen, kitap ile ilgili savunma vermeye zorlandı. Neticede herhangi bir yasak konulamadı, hatta gündeme gelmesiyle birlikte Şeker Portakalı kitabı satışları arttı.
Keşke Zeze’nin hikayesi, yalnızca kitapta yazılanlardan ibaret olsaydı dedirten bu durum, Şeker Portakalı konusu olan şiddeti yeniden gündeme getirdi. Hem ülkemizde hem de dünyanın pek çok ülkesinde çocuklar; akranları, ebeveynleri, kardeşleri, öğretmenleri ve hatta sokakta hiç tanımadıkları kişiler tarafından şiddet görüyor. Bu bazen bağırmak, bazen bir tokat, bazen ise dilimizin varmayacağı şiddette olabiliyor. Şeker Portakalı konusu, aslında tam da yetişkinlerin ihtiyaç duyacağı bir noktaya parmak basıyor. Bu denli ötekileştirilmiş çocuklar, neye ihtiyaç duyar? Bu çocuklara nasıl yaklaşılmalı? Neler hissederler? Nasıl davranırlar? Bunlar ve çok daha fazla soruyu tek bir kitapla gündeme getirebilmek, şiddetin bir aile içi mesele değil toplumsal bir durum olduğunu anlatmak oldukça zor. Şeker Portakalı ise tam olarak bunu yapabildiği için, yasaklanmak istendi.
Şeker Portakalı Serisi Kitapları
Tüm yaramaz çocukların kendilerinden izler bulduğu, yetişkinlerin çocukluk anılarını sorgulamasına yol açan Şeker Portakalı’nı yazan Jose Mauro De Vasconcelos, kendi yaşamından da kesitler sunduğu bu kitabın devamını da okuyucuyla paylaştı. Şeker Portakalı kitap serisi, Jose Mauro De Vasconcelos’un kaleminden çıkmış üç kitaptan oluşuyor. İlki, ismine daha çok aşina olduğumuz Şeker Portakalı. İkincisi ise Zeze’nin ergenliğe adım attığı yılları, evlat edinilmesini anlatan Güneşi Uyandıralım kitabıdır. Delifişek ise Zeze’nin yetişkinliğe adım attığı yılları, hayal gücünün yavaş yavaş kendisini terk edişini konu edinen son Şeker Portakalı kitap serisi üyesidir.
Şeker Portakalı Kaç Yaş İçin Uygun?
Küçük bir çocuğun, Zeze’nin şiddet sarmalında hayat mücadelesi verdiği Şeker Portakalı kitabı , aslında çocuklar için yazılmış bir kitap değil. Fakat özellikle yerinde duramayan, hayal gücünün sınırları olmayan, yaramaz, haylaz ve bir o kadar yaşam enerjisi dolu çocukların en sevdiği romanlardan biri haline gelmiş durumda. Bu nedenle çocukları Şeker Portakalı’ndan uzak tutmak ancak belli bir yaşa kadar mümkün. Bu yaş sınırının 10 olmasında ise hiçbir sakınca yok. Çocukların sosyal yaşama karıştığı ve alıştığı, kendi ihtiyaçlarını doğru şekilde ifade etmeye başladığı 9-12 yaş dönemi, doğru ve yanlışı da net olarak ayırabildikleri bir dönem. Bu yaş aralığındaki çocuklarımızın, Şeker Portakalı ile tanışmaması için hiçbir neden görünmüyor.
Şeker Portakalı Hangi Sırayla Okunmalı?
Şeker Portakalı kitap serisi için okuma sırasının en başında, elbette Şeker portakalı yer alıyor. Kahramanımız Zeze’nin en küçük olduğu fakat hayal gücünün sınırlarda dolaştığı dönemi anlatıyor. İkinci kitap olan Güneşi Uyandıralım ise Zeze’nin zengin bir aileye evlatlık verilmesi ile başlıyor. Ergenlik çağını konu edinen serinin ikinci kitabı, oldukça eğlenceli. Son kitap ise Delifişek olmalı. Kahramanımızın artık ergenlikten sıyrıldığı, yaşamsal sorunlarla yüz yüze geldiği dönemi aktaran üçüncü kitap, aynı zamanda Zeze’nin hayal gücünün neredeyse tükenmeye başladığı süreci gözler önüne seriyor.
Şeker Portakalı Hikayesi Gerçek Mi?
Jose Mauro De Vasconcelos, kitabının bu denli sevileceğinden bi’haber kendi yaşantısından da minik parçalar eklediğini söylüyor. Bu eklemelerin boyutu, yazarın dediği kadar küçük mü, bilmek maalesef mümkün değil. Öte yandan, şiddet gören bir çocuğun her şeye şiddetle yaklaşması oldukça gerçek bir durum. Evde ailesinden duyduğu tüm kötü sözleri arkadaşlarına sarf etmesi de oldukça hayata dair. Bu gözlemlerden hareketle, Şeker Portakalı kitabı için gerçek veya değil demek yeterli gelmeyecektir. O halde, şöyle noktalayalım: Şeker Portakalı, gerçeğin edebi olarak kurgulanmış halidir.