Varoluşçuluk Nedir? Varoluşçuluk Felsefesi Temsilcileri

Varoluşçuluk nedir ? Stanford Felsefe ansiklopedisi varoluşçuluk kavramını entelektüel tarihe ait bir terim olarak ifade ediyor. Egzistansiyalizm olarak da geçen Varoluşçuluk 1940’larda ve 1950’lerde Avrupa’da gelişen bir kültürel hareket ile özdeşleşir. Varoluşçuluk felsefesinin kurucularından olan Sartre ve arkadaşlarının savaş sonrası edebi ve felsefi çıktılarının geniş çapta ilgi görmesiyle birlikte varoluşçuluk ortaya çıkmış oldu. Bu sebeple bazen, varoluşçuluğun tanımlanabilir bir felsefi konumdan ziyade geçmişteki kültürel hareket ile açıklanır. Alternatif olarak ise terimin yalnızca Sartre’nin felsefesiyle sınırlandırılması gerektiğini söylenir. Egzistansiyalizm için aşağıda daha detaylı bir açıklama görebiliriz.
Varoluşçuluğun tanımı ise şu şekilde yapılabilir: insanların seçimleri ve eylemleri üzerinde kontrol sahibi olan özgür failler olduğu felsefi bir teoridir. Varoluşçular, toplumun bir bireyin yaşamını veya eylemlerini kısıtlamaması gerektiğine ve bu kısıtlamaların özgür iradeyi ve o kişinin potansiyel gelişimine engel olduğuna inanırlar. Özetle varoluşçuluk felsefesi özgürlük ve özgür irade üzerine yoğunlaşır. İnsanın hayatta kendi anlamını tanımladığı ve irrasyonel bir evrende var olmasına rağmen rasyonel kararlar almaya çalıştığı görüşüdür.
İnsan varoluşu sorununu araştıran ve hareket eden bireyin düşünme, duygu ve deneyimlerine odaklanan felsefi bir araştırmadır. Bireyin başlangıç noktası için varoluşsal kaygı ifadesi kullanılır. Görünüşte anlamsız olan veya saçma bir şekilde dünya karşısında korku, yönelim bozukluğu, kafa karışıklığı ve endişe duygusu varoluşsal kaygı olarak tanımlanır.

Varoluşçuluk temsilcileri arasında 16. Yüzyıl Fransız deneme üstatlarından Michel de Montaigne ve onun yanı sora Blaise Pascal gösteriliyordu. 20. yüzyılda varoluşçuluk felsefesinin en önemli Alman temsilcileri arasında Martin Heidegger ve Karl Jaspers yer alıyordu. Fransız temsilcileri arasında ise Gabriel Marcel ve Jean-Paul Sartre bulunuyordu. İspanya’da ise Jose Ortega öne çıkıyordu.

Dinci olan ve dinci olmayan varoluşçulardan söz edilecektir. Dinci varoluşçuluk temsilcileri :

-Soren Kierkegaard
-Karl Barth
-Karl Jaspers
-Leon Chestov
-Maurice Blondel
-Max Scheler
-Soloviev
-Landsberg
-Nicola Berdiaeff
-Henri Bergson
-Leon Chestov
-Charles Peguy

Dinci olmayan ve nihilist varoluşçuluk temsilcileri :

-Martin Heidegger
-Jean Paul Sartre
-Friedrich Nietzsche

İki çeşit varoluşçuluktan söz etmek mümkündür. İlki dini olan Hristiyan varoluşçuluktur, ikincisi ise Tanrıtanımaz yani Nihilist varoluşçuluktur.

Nietzsche’nin bir varoluşçu mu? Yoksa nihilist miydi? Akılları kurcalayan sorulardan bir başkasıdır. Kierkegaard ve Nietzsche tarafından varoluşçuluk terimi kullanılmamış olsa da, bu hareketin temelini düşünen ilk filozoflardı. 20. Yüzyılın varoluşçuluğunu destekleyip desteklemeyecekler ise bir muammadır.

Varoluş insan için özden önce gelir temel ilkesine sahiptir. Öz, nesneler için varoluştan önce gelir.

Bilgi Edinilen Kaynaklar
1)https://examples.yourdictionary.com/examples-of-existentialism.html#:~:text=Existentialism%20is%20a%20philosophical%20theory,development%20of%20that%20person’s%20potential.
2)https://plato.stanford.edu/entries/existentialism/
3)https://www.britannica.com/topic/existentialism/Historical-survey-of-existentialism